新年明けましておめでとう!!! Szczęśliwego Nowego Roku!

         Nowy Rok zaczął się już jakiś czas temu, ale mój pierwszy wpis w Roku Węża, chciałabym poświęcić jakże przyjemnej tematyce związanej z obchodami tego święta. Boże Narodzenie i Nowy Rok spędziliśmy z mężem i dziećmi w Polsce (od ostatniego wpisu z sierpnia nasza rodzina powiększyła się o synka - Mironka), więc zdjęcia, które zamieszczę poniżej, zrobiłam w zeszłym roku, kiedy spędzaliśmy te święta w Japonii.

         Nowy Rok, czyli po japońsku Oshōgatsu, to jedno z najważniejszych świąt. Jego obchody poprzedza wielkie sprzątanie, gdyż trzeba zaprosić do domu bóstwa i dobre duchy, a ci goście nie lubią ani bałaganu, ani niepozałatwianych do końca spraw. Zatem oprócz uporządkowania szaf, łazienek, kuchni, przedpokoi i garderoby, należy zadbać np. o spłacenie długów jeszcze w Starym Roku oraz o wysłanie kartek noworocznych - tzw. Nengajō - do wszystkich, z którymi łączą nas jakieś zależności, bądź zażyłości. Przed końcem roku wysyła się również prezenty - Oseibo - do rodziny i znajomych, dziękując za wsparcie w Starym, i polecając się na Nowy Rok. Obchody Oshōgatsu związane są z kultem shintō, zatem przystraja się Kamidanę (domowy ołtarzyk shintoistyczny).
 

Kamidana przystrojona gałązkami sosny. Na bogów czeka tutaj poczęstunek: ciasto ryżowe - mochi, czarka sake oraz, symbolizująca bogactwo i powodzenie. mandarynka

      Przed wejściem do domu  Japończycy ustawiają ozdoby z gałęzi sosny i bambusa - Kadomatsu (zapisane znakami kanji dosłownie znaczy "brama sosen"). Bogowie zstępują z nieba na ziemię, więc zanim trafią do ludzi, schodzą na wierzchołki drzew. Kadomatsu ułatwia bóstwom odnalezienie drogi do ludzkich domostw.

Kadomatsu 門松

By bogowie zechcieli przybyć "pod strzechy", zaprasza się ich poczęstunkiem, który ustawia się nie tylko na ołtarzyku domowym, ale również przy wejściu do spichrza czy szklarni - wszędzie tam, gdzie potrzebne jest wsparcie bóstw oraz gdzie pragnie się obfitości plonów lub pomyślności. Nowy Rok to w religii shintō święto boga ryżu zwanego Toshi, którego imię zapisywane jest znakiem oznaczjącym rok (年). Czczenie tego bóstwa ma zapewnić urodzaj ryżu stanowiącego podstawę wyżywienia Japończyków.

Dawny spichlerz zapraszający bogów sosną, mandarynką i mochi

         Kiedy przygotowaniom noworocznym stanie się już zadość, 31 grudnia cała rodzina zbiera się w domu i tak, jak w Polsce zasiada się do wigilijnej wieczerzy, tak w Japonii w Sylwestra zasiada się do uroczystej kolacji. Podobnie jak polskie potrawy wigilijne, wszystko, co znajduje się na japońskim stole 31 grudnia ma swoje znaczenie. Dotychczas spędziłam w Japonii tylko jednego Sylwestra, więc moja wiedza na temat tych szczególnych potraw jest jeszcze bardzo uboga, ale jako ciekawostkę mogę napisać, że np. jeśli zjemy w ten wieczór ikrę śledzia zwaną po japońsku Kazunoko, będziemy mieć liczne potomstwo (brzmienie tej nazwy można zapisać znakami oznaczającymi wiele dzieci: 数の子). Tuż przed północą w Sylwestrową Noc spożywa się długie nitki gryczanego makaronu soba, który ma zapewnić długie życie. W ten wyjątkowy wieczór jada się również owoce morza w rozmaitych daniach oraz zupę z karpia - na zdrowie i pomyślność w Nowym Roku.
        Już w Nowym Roku należy udać się do świątyni i pomodlić o zdrowie oraz powodzenie. Taka pierwsza w roku wizyta w chramie nazywana jest Hatsumōde. Niektórzy już 31  grudnia ustawiają się w kolejce przed najważniejszymi świątyniami, by niezwłocznie z nastaniem Nowego Roku pomodlić się. 
        Po wizycie w świątyni pozostaje już tylko świętowanie, a zatem picie i jedzenie w rodzinnym gronie. Alkohol z ryżu i ciasto ryżowe to również wiktuały mające zapewnić pomyślność i zdrowie. Przygotowywanie ciasta mochi było dla mnie naprawdę ciekawe, gdyż miałam okazję zobaczyć to pierwszy raz w życiu. Mochi wyrabia się w maszynce ze specjalnego rodzaju ryżu. Kiedy jeszcze nie było takich maszynek ugniatano ten ryż drągiem w drewnianej beczce - taki tradycyjny sposób przyrządzania mochi do dzisiaj można zobaczyć w niektórych świątyniach, często przy okazji organizowane są festyny, a do ugniatania mochi angażują się całe lokalne społeczności.

Ryż i maszynka do mochi

Wałkowanie ciasta

Mochi gotowe do spożycia

 Samo ciasto mochi właściwie nie ma smaku, ale podane na ciepło z miodem jest bardzo smaczne. Trzeba tylko uważać by nie zadławić się jak kot z powieści Natsume Sosekiego...

Znad Pacyfiku - wycieczka do Usami na Izu

Praca w Japonii nie daje zbyt wielu możliwości wyjazdu gdziekolwiek na wakacje. Przede wszystkim nie wypada brać urlopu, ponieważ praca stanowi dużą część również życia prywatnego (z moich obserwacji i doświadczenia wynika, że Japończycy rzadko potrafią rozgraniczyć swoje prywatne życie i pracę; wszyscy z pewnością znają termin karoshi - śmierć z przepracowania...). 
Niemniej jednak to, co dotyczy Japończyków, nie do końca w takim samym stopniu bywa wymagane od obcokrajowców - mój szef już kilkakrotnie dał mi wole, a mój mąż, który jest jednocześnie swoim pracodawcą, czasami ma po prostu dosyć pracy i tak, z dnia na dzień, postanawia odpocząć. (Mój mąż z racji posiadania żony Polki, nie jest już chyba stuprocentowym Japończykiem...)
W zeszłym tygodniu wykorzystaliśmy tzw. Obon-yasumi, czyli kilkudniowe wakacje z okazji święta zmarłych, i w ostatniej chwili zdecydowaliśmy się pojechać nad ocean na Półwysep Izu. 

Moja córka i ja na plaży w Usami

Wyprawa była całkowicie spontaniczna, a zorganizowanie noclegu i spakowanie się zajęło nam około godziny. 
Nie wszystko można w życiu zaplanować. Takie wyjazdy mają sporo uroku, gdyż, dosłownie, są to wypady w nieznane...
Obon-yasumi to czas, kiedy wszyscy odwiedzają groby bliskich. Zwyczaje są podobne do tych, opisanych przeze mnie przy okazji naszego lokalnego Ohaka-mairi, aczkolwiek mogą się różnić w zależności od regionu (w niektórych miejscach Obon obchodzony jest w lipcu, a wynika to z różnych kalendarzy używanych w Japonii w przeszłości ). Znaleźć w tym okresie nocleg albo wolna miejscówkę w shinkansenie graniczy z cudem, ale przy odrobinie szczęścia i chęci, można wszystko.
Pragnę polecić w takich podbramkowych sytuacjach korzystanie z informacji turystycznych, gdyż dysponują one najbardziej aktualnymi danymi. Można również poprosić o zarezerwowanie noclegu lub wyszukanie informacji, które nas interesują zupełnie za darmo. Japońskie informacje turystyczne to pewne i rzetelne źródło.

Widok z okna naszego pokoju

Nasz nocleg znalazła Pani z informacji turystycznej, w cenie, jaką gotowi byliśmy zapłacić, w miejscu, którego nie znaliśmy i pewnie sami nie wpadlibyśmy na pomysł, żeby tam jechać, ale wszystkie pokoje w okolicy miasta Atami na Półwyspie Izu, które chcieliśmy odwiedzić były zajęte... Obon-yasumi... Pojechaliśmy zatem do Usami, nieco dalej na południe.
Hotele wszędzie na świecie są mniej więcej takie same, więc woleliśmy zatrzymać się w minshuku - taki rodzaj pensjonatu w tradycyjnym japońskim stylu. Minshuku to tańsza opcja niż hotel, ale, moim zdaniem, o wiele ciekawsza. Za połowę ceny doby hotelowej w zwykłym hotelu mogliśmy zatrzymać się w domu prowadzonym przez starsze małżeństwo. Pani domu odebrała nas z dworca, zawiozła na plażę - zupełnie normalna gratisowa usługa w przypadku takich pensjonatów. Również kolacja i śniadanie były wliczone w cenę noclegu, a zaserwowano nam przyrządzone przez gospodynię, oczywiście, lokalne specjalności, czyli owoce morza, sashimi - plastry surowej ryby, rybę duszoną, rybę smażoną, tempurę z krewetki - krewetka smażona w cieście na głębokim oleju, nimono - warzywa duszone w słodkawym sosie, zupę miso z krabem i wiele, wiele pyszności... 

Kolacja: duszona ryba, nimono, tempura z warzyw i krewetki

Mie przy kolacji: sashimi, zupa z krabem, krewetka i muszle

Do dyspozycji naszej rodziny mieliśmy onsen - gorące źródło, z którego mogliśmy korzystać przez całą dobę. Zazwyczaj onseny są podzielone na męski i żeński, do gorących źródeł wchodzi się nago. W minshuku mieliśmy cały onsen tylko dla naszej trójki w cenie noclegu. Może nie był zbyt ogromny, ale na nasze potrzeby w zupełności wystarczył, było czysto, przyjemnie i zdrowo - onseny w Usami słyną ze swych leczniczych właściwości, podobno leczą kobiece dolegliwości.

Widok na Ocean Spokojny z plaży w Usami

Półwysep Izu wcina się w Pacyfik, obecnie stanowi część prefektury Shizuoka, jest to idealne miejsce na rodzinne wyjazdy, zloty surferów, zwiedzanie zarówno zabytków, jak i odpoczywanie w onsenach. Z Tokio dojeżdża tu shinkansen, cały półwysep można objechać samochodem, autobusem lub pociągiem. 

Usami tuż po wschodzie słońca

Miejscowość Usami położona jest pomiędzy Atami a Ito - to chyba dwa najsłynniejsze miejsca na wschodnim wybrzeżu półwyspu. Właśnie do Ito przypłynął Anjin-san -William Adams - historyczna postać przedstawiona w filmie Shogun. Usami to mniej uczęszczane miejsce, nawet nie było pamiątek znad morza czy sklepu z pocztówkami... Udało nam się kupić dla rodziny w prezencie himono - czyli suszone na słońcu ryby, z których słynie cały Półwysep Izu.

Himono - suszone na słońcu ryby i kalmary

Mieliśmy dosłownie jeden wolny dzień, który spędziliśmy w osobowych pociągach w drodze tam i z powrotem. Cudowny wieczór i poranek nad oceanem. Męcząca podróż, ale bardzo relaksujące kąpiele w onsenie, pyszne jedzenie, zaciszna miejscowość, piękne widoki i sympatyczni ludzie. Planujemy wrócić do Usami do tego minshuku, kiedy będziemy mogli zostać na dłużej i zwiedzić cały półwysep, bo widzieliśmy zaledwie malutką część. Pensjonaty to nie pięciogwiazdkowe hotele, ale atmosfera tradycyjnego japońskiego domu z onsenem i specjalnościami Pani domu była bezcenna! Bardziej niż hotele polecam minshuku!!!

お墓参り(Ohaka-mairi) Odwiedzanie grobów

Zbliża się Święto Zmarłych czyli japońskie święto Obon(お盆). Wypada ono dokładnie w przyszłym tygodniu i wtedy w całej Japonii wszyscy udają się na cmentarze by odwiedzić groby przodków oraz złożyć duchom ofiary w postaci sake lub ryżu.

Ofiary z jadła i napitku na nagrobku

W naszej wiosce, podobnie jak w regionie miasta Saku, groby odwiedza się nie w Obon, ale pierwszego sierpnia. Jest to lokalny zwyczaj i nawet Japończycy mieszkający już 30 km od naszej miejscowości często dziwią się  słysząc o nim. 
Poniżej zamieszczam zdjęcia z dwóch cmentarzy w naszej miejscowości - te bardziej lśniące nagrobki to nowa nekropolia powstała w latach 80.-90. wybudowana w czasach "ekonomii bańki mydlanej", gdy Japończycy mieli bardzo dużo pieniędzy i budowali dosłownie wszystko, co tylko można było wybudować. 

Nagrobki rodu Mitsui na nowym cmentarzu

Stare nagrobki przeniesione na nowy cmentarz widoczne w tle

Ofiary złożone na pozostałościach pomników starego cmentarza

Przeniesiono zatem nagrobki ze starego cmentarza, który liczy sobie około 200 lat i wkomponowano je w nowe pomniki. Ze starego cmentarza pozostało sporo porośniętych mchem kamieni i kilka nagrobków, niemniej jednak w dzień odwiedzania grobów na wszystkich pozostałościach pomników składa się ofiary z jadła i picia - na pomnikach ustawia się naczynia  z sake, a groby polewa się wodą.

Ofiary dla przodków

Japończycy wierzą, że ich przodkowie stali się opiekuńczymi bóstwami i karmią te duchy, by nie stały się głodnymi, złymi demonami.
Dzień ten obchodzi się zupełnie inaczej niż w Polsce. Oprócz różnic w składaniu ofiar przodkom, inaczej odwiedza się groby: tylko swoich przodków, którzy są związani z rodowym nazwiskiem. Jeżeli mąż przyjmuje nazwisko żony, odwiedza miejsca pochówku jej krewnych, podobnie żona po przyjęciu nazwiska męża nie udaje się na groby swoich bliskich, ale wraz z mężem modli się i składa ofiary przodkom męża. 
W domu najstarszej osoby z rodu odbywa się poczęstunek. Babcia mojego męża jest najstarsza z rodu Mitsui, więc spotkanie krewnych odbywa się u nas. Oczywiście krewni ze strony ojca męża nie przychodzą, gdyż mój teść przyjął nazwisko żony, a wraz z nim historię rodu, przodków i krewnych. 

Sushi serwowane podczas rodzinnego spotkania w dzień odwiedzania grobów

Dzień Ohaka-mairi wypada w środku japońskiego lata, zatem jest upalnie, wszyscy spędzają go radośnie jedząc i pijąc. Po przybyciu na takie rodzinne spotkanie obowiązkowo zapala się kadzidła na ołtarzyku buddyjskim ku pamięci zmarłych przodków oraz modli się do nich. Po odprawieniu tego rytuału, zaczyna się poczęstunek i atmosfera ma już niewiele wspólnego z naszym listopadowym dniem zadumy i wspominania zmarłych.
Japonia poprzecinana jest pasmami wysokich gór, często zdarza się zatem, jak w przypadku zwyczaju Ohaka-mairi  w naszej wiosce, że gdzieś w górskich odosobnionych miejscach panują inne obyczaje niż w pozostałych częściach kraju.

Natsu-matsuri w przedszkolu

W piątek 27 lipca w przedszkolu, do którego uczęszcza nasza córka Mie, odbył się letni festiwal, tzw. Natsu-matsuri. Podczas lata takie festiwale mają miejsce w całej Japonii w różnych terminach i organizowane są z rozmaitych okazji (przeważnie bywają związane z lokalnym świętem shinto, choć nie zawsze).

Mie na festiwalu

Natsu-matsuri w przedszkolu Mie przypominało obchody jakiegoś shintoistycznego święta: dzieci z najstarszej grupy nosiły Omikoshi (palankin, w którym zazwyczaj podczas matsuri przebywa bóstwo) z wielorybem dookoła podwórka śpiewając i tańcząc tak, jak robią to dorośli podczas prawdziwego święta.
Przedszkolaki, poubierane w yukaty (yukata - letnie kimono), tańczyły i śpiewały piosenki, a także bawiły się w przyświątynny kram. 

Tańczące dzieci w yukatach

Zazwyczaj podczas prawdziwych matsuri przy świątyniach rozstawiane są sklepiki, w których można nabyć amulety, przekąski czy jakieś lokalne specjały. Dzieci łowiły złote rybki (popularna zabawa podczas letnich festiwali), kupowały soczki i ciastka ryżowe oraz próbowały swojego szczęścia na loterii (nie było pustych losów).
Na zakończenie festiwalu miał miejsce pokaz sztucznych ogni. Fajerwerki to kolejna letnia trakcja bardzo lubiana przez Japończyków. W Japonii już kilkaset lat temu organizowano letnie pokazy fajerwerków, a najbardziej znane firmy do dzisiaj produkujące sztucznie ognie mają swój początek w erze Edo (1600-1868).

Hanabi (Sztuczne ognie)

Choć Natsu-matsuri w przedszkolu było tylko zabawą, trzeba przyznać że wiernie oddawało atmosferę prawdziwych świąt shintoistycznych. Podczas upalnego lata Japończycy ciepłe wieczory spędzają często na podobnych festiwalach pijąc alkohol, jedząc tako-yaki (kulki z ciasta naleśnikowego z kawałkami ośmiornicy w środku), tańcząc i bawiąc się podziwiają pokazy sztucznych ogni (Hanabi).

Hanabi

 

Warto odwiedzić Japonię latem, gdyż można wtedy przebierać w ofertach letnich festiwali i doświadczyć tej magicznej atmosfery religijnej ekscytacji pomieszanej ze zwykłym ludzkim rozkoszowaniem się życiem i jego przyjemnościami. Japończycy podczas matsuri są zupełnie inni niż ci na co dzień spotykani w pociągu, zmęczeni biznesmeni jadący w swoich uniformach  do pracy. Warto przeżyć taki festiwal i spotkać otwartych, zrelaksowanych ludzi ciekawych opowieści z naszych stron świata, ochoczo częstujących lokalnymi specjałami i alkoholem.

諏訪大社Suwa-taisha - Świątynia Przegranego Boga

Japonia jawi się Polakom jako egzotyczny, odległy kraj, pełen niedostępnych świątyń buddyjskich umiejscowionych na zboczach malowniczych gór, w których mnisi w odosobnieniu poddają się medytacjom. Moje wyobrażenie na temat religijności Japończyków było dokładnie takie. Podróże kształcą i obraz ten legł w gruzach już po pierwszym pobycie w Kraju Wschodzącego Słońca. A od kiedy mieszkam tu na stałe to naiwne wyobrażenie z pierwszego roku studiów japonistycznych ustępuje miejsca w miarę obiektywnemu obrazowi rzeczywistości... - Japończycy są religijni mniej więcej w tej sam sposób jak Polacy - Katolicy - Niewierzący - Niepraktykujący.
Nie zamierzam nikogo obrażać pisząc o religijności w ten sposób, po prostu tak jak i w Polsce, w której mnie również ochrzczono w kościele katolickim, (uczęszczam 2 razy w roku na Boże Narodzenie i na Wielkanoc), również w Japonii przeciętni ludzie ograniczają się do wypełniania rytuałów shinto czy buddyjskich w ramach ogólnie przyjętych zasad nie zgłębiając sutr czy historii świątyń, z którymi związane są ich rodziny. 
No właśnie, shinto czy buddyzm? Tradycyjnie rodziny są związane z jakąś świątynią, której płacą pieniądze za opiekę i modlitwy. Śluby zawierane są w obrządku shintoistycznym, choć obecnie najpopularniejsze są chyba ceremonie wzorowane na chrześcijańskich ślubach kościelnych. Pogrzeby przeważnie odbywają się w tradycji buddyjskiej, ale podobno bywają i pogrzeby shinto (przynajmniej mój mąż twierdzi, ze był na tak owym obecny).
Buddyzm nie jest rodzimą japońską religią, trafił do Japonii w VII w. n.e. z Chin, przez Koreę.
Shinto natomiast towarzyszy Japończykom od zawsze, to rodzima politeistyczna wiara w bóstwa twórcze i destrukcyjne, w duchy zaklęte w zwierzęta i kamienie. To z shinto wywodzą się mity o początkach państwa japońskiego zawarte w Kojiki i Nihonshoki - najstarszych zbiorach mitów, służących swego czasu za podręczniki do historii...

Most prowadzący do świątyni

Mój mąż zabrał mnie ostatnio do świątyni, z którą związana była rodzina jego ojca - mój teść przyjął nazwisko żony wstępując tym samym do jej rodziny, a co za tym idzie przyjmując bogów i świątynie, z którymi związana jest rodzina małżonki. (Japończycy są bardzo otwarci na wszystkich bogów - lepiej żadnego nie obrażać i, na wszelki wypadek, wszystkich mieć po swojej stronie, więc w domach, w naszym również, obecne są zarówno ołtarze buddyjskie, jak i shintoistyczne).

Latarnia przy świątyni

Świątynia Suwa-taisha to kompleks czterech chramów położonych nad jeziorem Suwa w prefekturze Nagano. Jest to jedna z najstarszych i najważniejszych świątyń shintoistycznych w Japonii, swój początek ma aż w erze Heian (X-XII w.). Wzmianki o niej można znaleźć w Kojiki i Nihonshoki. To właśnie w tym chramie czci się bogaTakeminakatano-kami, który zbuntował się rządzącemu w Izu bogowi Ookuninushi. Takeminakatano-kami stanął do walki w japońskich zapasach - sumo z Ookuninushi, ale przegrał i uciekł do Suwa, gdzie miał założyć swoje królestwo.

Zabudowania Chramu Haru-miya

Chram Haru-miya

My odwiedziliśmy na razie tylko jedną świątynię - Chram Haru-miya, z którym wiążę się inna legenda: kiedy budowano tę świątynię z wielkiego kamienia przeznaczonego na budulec zaczęła wyciekać krew. Wówczas zaczęto czcić kamień, a chram wzniesiono w innym miejscu.

Kamień z legendy

W Haru-miya co siedem lat odbywa się matsuri - festiwal, podczas którego ze wzgórza w dół spuszczane są ogromne bale drewna. Śmiałkowie dosiadają pnia i ten, kto przeżyje oraz usiedzi na pędzącej w dół beli zyskuje sobie poklask widzów oraz przychylność bóstwa.

Pien drzewa dosiadany podczas matsuri wygląda właśnie tak

七夕 Tanabata i kabutomushi

Latem w Japonii odbywa się wiele festiwali związanych z różnymi świętami. Jedno z takich świąt miało miejsce w ostatnią sobotę czyli siódmego lipca - Tanabata. Zwyczaje powiązane z tym świętem nie są takie same w całym kraju - w niektórych regionach organizowane są festiwale (Matsuri) a w innych, tak jak u nas na wsi, obchodzi się Tanabatę raczej mało hucznie. Zazwyczaj na kartce zapisuje się swoje życzenie, a następnie wiesza się ją na gałązkach bambusa, przeważnie robią to dzieci. Jeżeli noc siódmego lipca jest pogodna, życzenie się spełni... niektórzy mówią, że nawet gdy pada, życzenie zostanie spełnione, ale moje się  nie spełniło...
Tanabata to zwyczaj związany  z chińską legendą、według której para kochanków (małżonków) - gwiazdy Wega i Altair - rozdzielone Drogą Mleczną, mogą spotkać się tylko raz w roku - siódmego lipca. W japońskiej wersji legendy Wega to Prządka (Orihime - tkająca ksiązniczka), a Altair to Pasterz (Hikoboshi). Orihime tkała piękne szaty dla swojego ojca - Króla Niebios, ale była nieszczęśliwa, gdyż nie zaznała miłości. Ojciec zaaranżował zatem spotkanie z Hikoboshi i oboje od pierwszej chwili zakochali się w sobie bez pamięci... Niestety Prządka przestała tkać, a Pasterz pozwolił swemu stadu rozproszyć się po całym niebie, więc ojciec Orihime rozdzielił małżonków Drogą Mleczną. Uległ jednak błaganiom córki i pod wpływem jej płaczu pozwolił na ponowne spotkanie kochanków siódmego dnia siódmego miesiąca, jednakże mogą się spotkać tylko wtedy, gdy niebo jest bezchmurne, kiedy pada deszcz muszą czekać na kolejne święto Tanabata za rok...
Tegoroczne święto to czwarte w moim życiu spędzone w Japonii Tanabata, niemniej jednak jeszcze ani razu nie było bezchmurnego nieba, zawsze padał deszcz i nie udało mi się do tej pory zobaczyć jak na niebie spotykają się gwiazdy Wega i Altair, podobnie moje niegdyś zawieszone na bambusie życzenie nie zostało spełnione i już nigdy się nie spełni...
W naszej miejscowości w lipcu ma miejsce tylko to jedno święto, ale nie znaczy to, że nie ma żadnych innych letnich atrakcji!!! Najwięcej oczywiście ciekawych przygód latem mogą doświadczyć dzieci. Powszechne jest polowanie na kabutomushi - japoński rohatyniec dwurożny. Jest to rodzaj chrząszcza, samce tego gatunku mają rogi.

Mieszkanko dla dwojga kabutomushi

Nasza córka dostała samca i samicę kabutomushi od koleżanki z przedszkola i bardzo się zaprzyjaźniła ze swoimi owadzimi przyjaciółmi, nakarmiła ich ogórkiem, wykąpała w zlewie oraz straszyła wszystkie ciocie nosząc owady na łyżce i zbliżając do włosów.
W Japonii podobno popularne są, również wśród dorosłych, zawody, podczas których samce tych chrząszczy zmagają się w walce o samice. Owady można kupić w supermarketach, podobnie jak sprzęt do ich hodowania czy siatki do łapania.

Mie i jej owadzi przyjaciel

Obok jedzenia arbuzów, zawieszania kartek z życzeniami na bambusach w Tanabata i, w przypadku dorosłych, picia wieczorem bardzo schłodzonego piwa, hodowanie kabutomushi jest nieodłącznym elementem japońskiego lata bardzo lubianym przez dzieci. Rodzice organizują pociechom wycieczki na łono natury, gdzie odbywają się poszukiwania kabutomushi. Chłopcy współzawodniczą między sobą o to, kto złapie najwięcej, jak pokazały moje tegoroczne doświadczenia, dziewczynki nie mniej intensywnie biorą udział w polowaniu na chrząszcze i opiekują się nimi bardzo troskliwie...

Minamimakimura

Miejscowość, w której mieszkamy to wieś Minamimaki w prefekturze Nagano, malowniczo położona u podnóża wygasłego wulkanu, na Wyżynie Nobeyama (około 1340 m n.p.m.). Wzdłuż wioski rozciąga się pasmo góry Yatsugatake (jeden z jej ośmiu szczytów to właśnie ów wulkan), natomiast z doliny poniżej Minamimaki (z sąsieniej wsi Kawakami) wypływa najdłuższa rzeka Japonii - Chikuma-gawa.
Największą atrakcją turystyczną Minamimaki jest dworzec Nobeyama położony na wysokości 1345 m n.p.m.

Yatsugatake

Większość ludności żyje z upraw rolnych lub hodowli krów. Nasza rodzina uprawia kapustę pekińską, sałatę, kapustę czerwoną i zwykłą. Z racji położenia klimat jest tutaj troszkę inny niż tysiąc metrów niżej, np. w miejscowości Sakudaira, gdzie pracuję. Kiedy u nas pada, w Sakudairze jest słonecznie i plus 30 stopni... Latem na Wyżynie Nobeyama jest chłodniej, a zimą zimniej niż w niżej położonych regionach. Klimat porównywalny jest z polskim lub tym z Hokkaido.

Moje dziecko pomaga w pracach polowych

 

Japończycy pracują bardzo dużo, oficjalnie 8 godzin dziennie, ale kiedy do dyspozycji ma się tylko czas od kwietnia do listopada, gdyż z powodu pogody w zimie uprawy nie są możliwe, w sezonie na polach pracuje się od świtu do zmierzchu z przerwami na obiad i herbatę. Ta ciężka praca umożliwia dowolne spędzanie zimy w kraju lub za granicą ( na nadchodzącą zimę wybieramy się do Polski). Inne formy zatrudnienia nie dają takich możliwości - moja koleżanka po czterech latach pracy w firmie w Nagoi dostała jeden dzień urlopu... po pięciu latach - dwa dni... Zatem latem nie ma oddechu, ale za to zimą można dowolnie dysponować czasem.

Nasza corka zbiera owady nie tylko na polu, ale i w parku

Choć w Japonii już zaczęło się lato (a więc szczyt sezonu prac polowych) - wraz z nadejściem lipca skończyła się pora deszczowa i będzie teraz gorąco, słonecznie i bardzo przyjemnie - znaleźliśmy z mężem chwilę, by odpocząć i wyjechać nawet na krótkie wakacje. Park w Minami Kiyosato położony niedaleko naszej wioski to idealne miejsce na wypad z dzieckiem. Część parku położona jest u podnóża góry, a część na jej szczycie. Na górę wjeżdża się kolejką, która zapewnia widoki z perspektywy skoczka narciarskiego, gdyż jej tory biegną w górę pod takim samym kątem jak skocznie narciarskie.

Widok z kolejki na park w dole

Widok z kolejki na tory i park w dole

W Japonii nie brakuje miejsc, w których można podziwiać przyrodę i wypoczywać rodzinnie na łonie natury. Park w Minami Kiyosato oprócz gór i kolejki oferuje plac zabaw, możliwość zbierania czereśni lub borówek amerykańskich, naukę przyrządzania pizzy czy choćby miejsca do spacerowania po malowniczych ogrodach. My czuliśmy się trochę jak w Polsce... 

 

A trochę jak w Prowansji...

Pola lawendy

 W Japonii warto zobaczyć nie tylko zabytki czy nowoczesne oblicza wielkich miast, ale również wiejskie, przepiękne krajobrazy. Spędzanie razem wolnego czasu na łonie natury to jedna z ulubionych form relaksu Japończyków.  Zazwyczaj nie trzeba daleko jechać, a już znajdzie się jakiś park czy oddalona od miasta wioska, gdzie można odpocząć. Inaczej niż w Polsce parkingi w takich miejscach są bezpłatne i wyposażone w darmowe, czyste toalety z miejscem do zmieniania pieluch, a czasem nawet i do karmienia piersią, co czyni Japonię bardzo przyjazną dla podróżujących z małymi dziećmi.

Na placu zabaw w parku w Minami Kiyosato

Mie i krolik

Baseball w parku na szczycie gory

Karpie w sadzawce

Polecamy Japonię również na rodzinne wakacje!!!